Door de Werkgroep Koude Oorlog van Menno van Coehoorn is een lijst met militaire- en civiele afkortingen en begrippen uit de periode van de Koude Oorlog samengesteld.
Het zijn enkele frequent gebruikte afkortingen, zo goed mogelijk voorzien van de “juiste” schrijfwijze en aanduiding uit welk domein en – voor zover mogelijk – onderdeel zij afkomstig zijn.
De lijst zal niet volledig zijn: er zijn nog meer typische afkortingen uit speciale vakgebieden, toepassingen en periodes. De Werkgroep Koude Oorlog hoopt hiermee een eerste overzicht aan te reiken. Heeft u relevante aanvulling/correcties dan houdt de Werkgroep Koude Oorlog zich aanbevolen om die per e-mail te ontvangen via info@coehoorn.nl
GIS-kaart Koude Oorlog Publicaties m.b.t. Koude Oorlog
Overzicht per: 10-01-2025 > U kunt per kolom zelf sorteren.
De militaire en civiele activiteiten kenden tijdens de Koude oorlog vele begrippen en afkortingen. Deze zijn, voor zover mogelijk en aanvullend van waarde, verzameld in dit overzicht.
| Afkorting/Begrip | Betekenis | Domein | Onderdeel | Omschrijving |
|---|---|---|---|---|
| 2ATAF | Second Allied Tactical Air Force | Mil-NAVO | Second Allied Tactical Air Force, samenwerkende luchttroepen onder NAVO-commando voor gebied Nederland, België en deel van West-Duitsland | |
| 40L70 | (Anti Luchtdoel) Kanon | Mil-NL | KM | |
| 4ATAF | Fourth Allied Tactical Air Force | Mil-NAVO | ||
| A/S | Anti Submarine | Mil-NAVO | ||
| AAA | Anti Aircraft Artillery | Mil-NAVO | ||
| AAF | Augmentation Alert Force | Mil-NAVO | ||
| AAFCE | Allied Air Forces Central Europe | Mil-NAVO | KLu | |
| AAM | Air to Air Missile | Mil-NAVO | ||
| AAOC | Anti Aircraft Operation Center | Mil-NAVO | ||
| AAP | Allied Administrative Publications | Mil-NAVO | ||
| AAT | Aan- en Afvoer Troepen | Mil-NL | KL | |
| AB* | AirBase | Mil-NAVO | KLu | |
| AB* | Afterburner | Mil-NAVO | KLu | |
| ABC | Atomair Biologisch Chemisch | Combi | BB / Mil | Atomair, Biologisch, Chemisch (later Nucleair, Biologisch, Chemisch) |
| ABG | Adviesbureau der Genie | Mil-NL | KL | |
| ABOHZIS | Keuringscode voor Dienstplichtigen | Mil-NL | ||
| ACC* | Air Control Center | Mil-NAVO | KLu | |
| ACC* | Area Control Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| ACCS | Air Command and Control System | Mil-NAVO | KLu | |
| ACE | Allied Command Europe | Mil-NAVO | ||
| ACE High | Militair communicatienetwerk van de NAVO met behulp van straalzenders | Mil-NAVO | ACE High station Maastricht zat in televisietoren Wolder en ondersteunde het JOC op het gebied van communicatie | |
| ACK | Acknowledge | Mil-NAVO | Acknowledge (NL:Kvo) | |
| ACMI | Air Combat Manoeuvring Instrumentation | Mil-NAVO | KLu | |
| ACO* | Air Contact Officer | Mil-NAVO | KLu | |
| ACO* | Allied Command Operations | Mil-NAVO | ||
| ACOC | Air Command Operations Center | Mil-NAVO | KLu | |
| ACOS | Assistent Chief Of Staff | Mil-NAVO | ||
| ACP | Allied Communication Publications | Mil-NAVO | ||
| ACS | Air Control Squadron | Mil-NAVO | KLu | |
| ACT* | Air Combat Training | Mil-NAVO | KLu | |
| ACT* | Air Control Team | Mil-NAVO | KLu | (air contact team) |
| ACT* | Allied Command Transformation | Mil-NAVO | ||
| ACTICE | Agency for the Coordination of Inland Transport in Central Europe | Civiel | RWS | NATO Civil Wartime Agency |
| ADA | Air Defense Artillery | Mil-NAVO | ||
| ADC | Air Defence Cabin | Mil-NAVO | KLu | |
| ADDHS | Air Defence Data Handling System | Mil-NAVO | KLu | |
| ADM* | Air Defense Manual | Mil-NAVO | ||
| ADM* | Atomic Demolition Munition | Mil-NAVO | ||
| ADOC | Air Defense Operation Center | Mil-NAVO | ||
| AFB | Air Force Base | Mil-NAVO | KLu | |
| AFCENT | Allied Forces Central Europe | Mil-NAVO | ||
| AG | Adjudant-Generaal | Mil-NL | ||
| AGOS | Air Ground Operations System | Mil-NAVO | ||
| Air Situation | # | Mil-NAVO | Van 1 tot en met 4, gebaseerd op informatie radarstations/waarnemingen, Air Situation 4 leidt tot State Scarlet | |
| AIRCENT | Allied Air Forces Central Europe | Mil-NAVO | ||
| AIREX | Air Executive | Mil-NAVO | KLu | |
| AIVD | Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst | Rijk | Politiek | |
| AJP | Allied Joint Publication | Mil-NAVO | ||
| ALO | Air Liaison Officer | Mil-NAVO | ||
| AMAR | Algemeen Militair Ambtenaren Reglement | Mil-NL | ||
| AMES | Air Ministry Experimental Station | Mil-NAVO | KLu | |
| AMO | Allied Meteorological Office | Mil-NAVO | Verzamelde en distribueerde weerberichten voor Northag/Twoataf, na sluiting Cannerberg tijdelijk verhuisd naar Tapijnkazerne | |
| AMSP | Allied Military Security Publications | Mil-NAVO | ||
| AMSS | Automatic Message Switching System | Mil-NAVO | ||
| AOC* | Air Operations Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| AOC* | Artillerieopleidingscentrum | Mil-NL | ||
| AOCS NM | Air Operations Control Station Nieuw Milligen | Mil-NL | KLu | |
| AQAP | Allied Quality Assurance Publication | Mil-NL | KM | |
| AR | Admiraliteits Raad | Mil-NL | KM | |
| ARW | Air Raid Warning | Mil-NAVO | ||
| AS | Artillerieschool | Mil-NL | ||
| ASCC | Air Support Com Centre | Mil-NAVO | ||
| ASCON | Automatic Switching Communication Network | Mil-NL | ||
| ASK | Artillerieschietkamp | Mil-NL | ||
| ASM | Air to Surface Missile | Mil-NAVO | ||
| ASOC | Air Support Operations Center | Mil-NAVO | ||
| ASOL | Aanvullende Standaard Onderhouds Lijst | Mil-NL | KM | |
| ASP | Atomic Supply Point | Mil-NAVO | ||
| ASRS | Air Support Radio Site | Mil-NAVO | ||
| ASSU | Air Support Signal Unit | Mil-NAVO | ||
| ASW | Anti Submarine Warfare | Mil-NAVO | ||
| ATAF | Allied Tactical Air Force | Mil-NAVO | KLu | |
| ATC | Air Traffic Control | Mil-NAVO | KLu | |
| ATCC | Air Traffic Control Center | Mil-NAVO | ||
| ATD | Actual Time of Departure | Mil-NAVO | ||
| ATEV | Aanvraag Tot Extra Verstrekking | Mil-NL | KM | |
| ATH | Aanvraag Tot Herstel | Mil-NL | KM | |
| A-Time | Central European Time | Mil-NAVO | ||
| ATOC* | Air Transport Operation Center | Mil-NAVO | ||
| ATOC* | Allied Tactical Operations Centre | Mil-NAVO | ATOC1 in Kalkar, ATOC2 in Cannerberg, gelijkvloers in de bunker na sluiting Cannerberg ook naar Kalkar verhuisd | |
| Atomal | # | Mil-NAVO | Naast COSMIC/Top Secret het hoogste geheimhoudingsniveau bij de NAVO | |
| ATP | Allied Tactical Publications | Mil-NAVO | ||
| ATSAL | Air Traffic Service processing at Airbase Level | Mil-NAVO | KLu | |
| ATW | Aanvraag tot Werkzaamheden | Mil-NL | KM | |
| AVANG | Aanvraag tot Vervanging | Mil-NL | KM | |
| AVERS | Aanvraag tot Verstrekking | Mil-NL | KM | |
| AVR | Algemene Verdedigingsraad | Rijk | Politiek | Voorbereiden van de besluitvorming door de ministerraad over de militaire en civiele verdediging met inbegrip van belangrijke investeringsbeslissingen. Het behandelde vraagstukken betreffende het functioneren van de regering in buitengewone omstandigheden. |
| AVWD | Algemene Voorwaarden voor het uitvoeren van werkzaamheden t.b.v. het Ministerie van Defensie | Mil-NL | KM | |
| AWACS | Airborne Warning And Control System | Mil-NAVO | KLu | Airborne Warning And Control System, vliegtuigen met radarsysteem voor luchtruimbewaking |
| AZ | Algemene Zaken | Land | Politiek | |
| b.d. | Buiten Dienst | Combi | # | |
| b.o. | Buitengewone omstandigheden | Civiel | RWS | |
| BABOV | Bureau Aanleg Beheer en Onderhoud van Vliegvelden | Mil-NL | ||
| BAF | Belgian Airforce | Mil-BE | ||
| BAFO | British Air Forces of Occupation | Mil-GB | ||
| BAMS | Bijzondere Aanwijzingen Meterologische Samenwerking | Civiel | RWS | |
| BAOR | British Army Of the Rhine | Mil-GB | ||
| BAT | Bataljon | Mil-NL | ||
| BB | Bescherming Bevolking | Civiel | BB | Alle niet-militaire maatregelen ter bescherming van de bevolking en haar eigendommen, alsmede die van openbare lichamen, tegen de onmiddellijke gevolgen van oorlog. De Bescherming Bevolking maakte deel uit van de Civiele Verdediging. |
| BBB | Stichting Bevordering Bescherming Bevolking | Civiel | BB | |
| BBC | British Broadcasting Corporation | Civiel | ||
| BBCP | zie afkorting/begrip KCBB | Civiel | ||
| BBE | Bijzondere Bijstands Eenheid | Combi | Bijzondere Bijstands Eenheid (Krijgsmacht) (Rijkspolitie) | |
| BBO | Bureau Bijzondere Opdrachten | Mil-NL | KM | |
| BBS | Bedrijfs Beheersings Systeem | Mil-NL | KM | |
| BC | Bataljons Commandant | Mil-NL | ||
| BCA | Border Crossing Allowed | Mil-NAVO | ||
| BCES | Burgelijke Commissie Evaluatie Sleutelpunten | Mil-NL | ||
| BDL | Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten | Mil-NL | KLu | |
| BDZ | Bevelhebber der Zeestrijdkrachten | Mil-NL | KM | |
| BE | België | Land | Politiek | |
| BEALT | Belgian Airforce Liaison Team | Mil-NAVO | ||
| BENOPS | Belgisch en Nederlands Operationele Schema (voormalige VVO&C) | Mil-NL | KM | |
| BENSU | Belgian National Support Unit | Mil-NAVO | ||
| BERDIS | Berichten Distributiesysteem | Mil-NL | ||
| BERT | Bid Evaluation en Review Team | Mil-NAVO | ||
| Beschermd onderkomen | # | Civiel | CV | Een ruimte of gebouw dat bescherming biedt tegen de effecten van een kernexplosie of conventionele oorlogsvoering. |
| BGM | Burgemeester | Civiel | BB | |
| BIS | Bedrijfs Informatie Systemen | Mil-NL | KM | |
| BIZA | Ministerie van Binnenlandse Zaken | Rijk | Politiek | |
| BL | Bomb Line | Mil-NAVO | ||
| BLH | Blokhoofd | Civiel | BB | |
| BLS | Bevelhebber der Landstrijdkrachten | Mil-NL | KL | |
| BMEWS | Ballistic Missile Early Warning System | Mil-NAVO | ||
| BMWAS | Ballistic Missile Warning Alert System | Mil-NAVO | ||
| BNK | Bewindvoering Nederlandse Koopvaardij | Rijk | Vervoer | |
| BO | Benoemd Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| BOS | Benzine Olie en Smeermiddelen | Mil-NL | ||
| BRD* | Bundesrepublik Deutschland | Land | Politiek | West-Duitsland 1949 - 1990, Vanaf 1990 Duitsland |
| BRD* | Bijzondere Radio Dienst | Civiel | PTT | |
| BRIXMIS | Britse Missie | Mil-NAVO | Politiek | Britse missie in Sovjet Unie, tegenhanger van Soxmis |
| BRL | Bomb Release Line | Mil-NAVO | ||
| BSC | Balanced ScoreCard | Mil-NL | KM | |
| BSMI | Basis Standaard Materiaals Indeling | Mil-NL | KM | |
| BUM | Beschikking Uitrusting Militairen | Mil-NL | ||
| BV | Bedrijfs Voering | Mil-NL | KM | |
| BVC | Bijzondere Voorlichtingscommissie | Civiel | RWS | |
| BVD | Binnenlandse Veiligheidsdienst | Rijk | Politiek | |
| BVVK | Bureau Voorbereiding van Voorzieningen aan Kunstwerken | Rijk | CV | |
| BW | BewapeningsWerkplaats(en) der KM | Mil-NL | KM | |
| BWO | Bescherming Waterstaatswerken in Oorlogstijd | Civiel | RWS | |
| BWS | Boven WaterSystemen | Mil-NL | KM | |
| BZ | Belgische Zeemacht | Mil-NL | KM | |
| BZB | Bedrijfszelfbescherming | Civiel | CV | |
| C3 (=CCC) | Command, Control & Communicatiesystemen | Mil-NL | KM | |
| C8HO | Crisisbeheersing Hoofden Overleg | Civiel | RWS | |
| CA* | Canada | Land | Politiek | |
| CA* | Counter Agression | Mil-NAVO | Bevoegdheid tot een tegenaanval | |
| CABC | Commandant ABC-dienst | Civiel | BB | |
| CACB | Centrale Afdeling Crisisbeheersing | Civiel | RWS | |
| CADI | Cantinedienst | Mil-NL | ||
| Callsign | # | Mil-NAVO | Unieke roepnaam gebruikt ter identificatie van een militair zendstation, zoals van een navigatiestation (voorbeeld callsign 'Bandbox' voor NSV te Nieuw Milligen) | |
| CAOC | Combined Air Operations Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| CAP | Combat Air Patrol | Mil-NAVO | KLu | |
| CAPC | Civil Aviation Planning Committee | Civiel | RWS | |
| CAS* | Chief of Air Staff | Mil-NAVO | KLu | |
| CAS* | Close Air Support | Mil-NAVO | KLu | |
| CATF | Centrale Afdeling Telefonie | Mil-NL | ||
| CATG | Centrale Afdeling Telegrafie | Mil-NL | ||
| CATR | Centrale Afdeling Transmissie | Mil-NL | ||
| CAV | Commissie Algemene Verdedigingsvoorbereiding | Rijk | Politiek | De commissie had als taak het opstellen van een basisplan voor de algemene verdediging in de civiele verdediging. |
| CAWCS | Centrum voor Automatisering van Wapen en CommandoSystemen | Mil-NL | KM | |
| CB | Crisisbeheersing | Civiel | RWS | |
| CBB | Centraal Bouwbureau der Genie | Mil-NL | ||
| CBBKL/KLu | Centraal Betalingsbureau KL/KLu | Mil-NL | ||
| CBTZ | Combat Zone | Mil-NAVO | ||
| CBVP | Commandant Bom Verkennings Ploeg | Civiel | BB | |
| CC* | Chief Controller | Mil-NAVO | ||
| CC* | Component Commands | Mil-NAVO | ||
| CC* | Compaginescommandant | Mil-NL | ||
| CCCV | Sectoren der Civiele Verdediging | Civiel | CV | |
| CCFC | Civil Communications Planning Committee | Civiel | RWS | |
| CCIS | Command Control and Information Systems | Mil-NAVO | Hoofdcomputer stond bij SHAPE, in Cannerberg een backup systeem | |
| CCM | Coördinatie Commissie Meteorologie | Civiel | RWS | |
| CDBV | Centrale Directie Binnenlands Vervoer | Rijk | CV | |
| CDK | Commissaris der Koningin | Civiel | Politiek | |
| CDRISU | Commander International Support Unit | Mil-NAVO | ||
| CDS* | Commandant der Strijdkrachten | Mil-NL | De Commandant der Strijdkrachten (CdS) is vanaf september 2005 de hoogst geplaatste militair van de Nederlandse krijgsmacht | |
| CDS* | Chef Defensiestaf | Mil-NL | De chef Defensiestaf (CDS) was tot september 2005 de hoogste militaire functie van de Nederlandse Krijgsmacht. | |
| CEAC | Committee for European Airspace Co-ordination | Civiel | RWS | |
| CenR | Controle en Rapportering | Mil-NAVO | ||
| CENTAG | Central Army Group | Mil-NAVO | ||
| CEP | Circular Error Probability | Mil-NAVO | ||
| CEPS | Central Europe Pipeline System | Mil-NAVO | ||
| CGS | Chef van de Generale Staf | Mil-NL | ||
| CH | Chain Home | Mil-NAVO | ||
| CHEL | Chain Home Extra Low | Mil-NAVO | ||
| CHL | Chain Home Low | Mil-NAVO | ||
| CI | Counter-Intelligence | Mil-NAVO | Contra-Inlichtingen (Counter-Intelligence) | |
| CIA | Central Intelligence Agency | Civiel | ||
| CIC | Combat Integration Capability | Mil-NAVO | ||
| CID | Contra Inlichtingen Detachement | Mil-NL | ||
| CIE | Compagnie | Mil-NL | ||
| CIMIC | Civil-Military Cooperation | Mil-NAVO | ||
| CIMS | Commissie Internationale Militaire Sportwedstrijden | Mil-NL | ||
| CINCENT | Commander In Chief Central Europe | Mil-NAVO | ||
| CINCHAN | Allied Commander in Chief Channel | Mil-NAVO | ||
| CINCNORTH/ SOUTH | Commander In Chief Northern Europe/Southern Europe | Mil-NAVO | ||
| CKMAR | Commandant Koninklijke Marechaussee | Mil-NL | KMAR | |
| CKMARNS | Commandant Korps Mariniers | Mil-NL | KM | |
| CKMC | Commandant van het Korps Mobiele Colonnes | Mil-NL | KL | |
| CLAS | Chef Landmachtstaf | Mil-NL | KL | |
| CLB | Centraal Luchtwachtbureau | Mil-NL | KLu | |
| CLC | Clerk | Mil-NAVO | Militair in administratieve functie | |
| CLN | Commando (Leger)luchtmacht Nederland | Mil-NL | ||
| CLO* | Commando Luchtmachtopleidingen | Mil-NL | KLu | |
| CLO* | Commando Luchtvaartopleidingen | Mil-NL | KLu | |
| CLO* | Commando Logistiek en Opleidingen | Mil-NL | ||
| CLS | Chef Luchtmachtstaf | Mil-NL | KLu | |
| CLS | Chef van de Luchtmachtstaf | Mil-NL | KLu | |
| CLV | Commando Luchtverdediging | Mil-NL | KLu | |
| CLV | Commando Luchtverdediging | Mil-NL | ||
| CLV NNG | Commando Luchtverdediging Nederlands Nieuw-Guinea | Mil-NL | KLu | |
| CMA | Controlebureau Militaire Administratie | Mil-NL | ||
| CMBKL | Centraal Mobilisatiebureau KL | Mil-NL | KL | |
| CMC | Commandant Mobile Colonne | Civiel | BB | |
| CMGT | Commandant Mobiel Geneeskundig Team | Civiel | BB | |
| CMH | Centraal Militair Hospitaal | Mil-NL | ||
| CMI | Civil Military Interaction | Mil-NAVO | ||
| CMMB | Commandant Maritieme Middelen Biak | Mil-NL | KM | |
| CMS | Chef Marinestaf | Mil-NL | KM | |
| CNA | Camp New Amsterdam | Mil-NAVO | ||
| COAL | Commandant Opleidingen en Aanvullingen Landmacht | Mil-NL | KL | |
| COB | Colocated Operating Base | Mil-NAVO | ||
| COBUMA | Codificatieburcau Materieel | Mil-NL | ||
| COC* | Combat Operations Center | Mil-NAVO | ||
| COC* | Committee on Civil Organization | Mil-NAVO | ||
| COCSB | Comité Chefs van Staven/Bevelhebbers | Mil-NL | ||
| CODIS | Commissie Ondezoek Dienstplichtsystemen | Land | Politiek | |
| COEF | Comité Economie en Financien | Mil-NL | ||
| COG | Commandant Operatie Gebied | Civiel | BB | |
| COKL | Commando Opleidingen KL | Mil-NL | KL | |
| COLC | Colonne Commandant | Mil-NL | KMC | |
| COLCDT | Colonne Commandant | Civiel | BB | |
| COM | Comité Materieel | Mil-NL | ||
| COMBALTAP | Commander Allied Forces Baltic Approaches | Mil-NAVO | ||
| COMBENECHAN | Commander Benelux Subarea Channel | Mil-NAVO | ||
| COMECON | Council for Mutual Economical Assistance | Land | Politiek | Een economisch samenwerkingsverband tussen de Oost-Europese communistische landen, Cuba, Mongolië en Vietnam, onder aanvoering van de Sovjet-Unie. |
| COMINFORM | Communistisch Informatiebureau | Land | Politiek | |
| COMINTSUM | Combat Intelligence Summary | Mil-NAVO | ||
| COMJOC | Commander Joint Operations Centre | Mil-NAVO | ||
| COMNORTHAG | Commander Northern Army Group | Mil-NAVO | ||
| COMPUSEC | Computer Security | Civiel | RWS | |
| COMSEC | Communications Security | Civiel | RWS | |
| COMTECHREP | Complementary Technical Intelligence Report | Mil-NAVO | ||
| COMZ | Communication Zone | Mil-NAVO | COM Z (CZ) | |
| CONEX | Control Executive | Mil-NAVO | ||
| COP* | Commandopost | Civiel | CV | |
| COP* | Comité Personeel | Mil-NL | ||
| COS | Chief Of Staff | Mil-NAVO | ||
| Cosmic Top Secret | # | Mil-NAVO | Naast Atomal het hoogste geheimhoudingsniveau bij de NAVO, in volgorde: Disclosed to the Public, NATO Restricted, NATO Confidential, NATO Secret, Cosmic/Top Secret/Atomal | |
| COSO | Code Opdracht Soorten | Mil-NL | KM | |
| COVCSB | Comité Verenigde Chefs van Staven/Bevelhebbers | Mil-NL | ||
| COVEK | Commissie Verbindingen en Elektronika Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| CP | Commando Post | Mil-NL | ||
| CPG | Chef ProductieGroep | Mil-NL | KM | |
| CPN | Communistische Partij van Nederland | Civiel | Politiek | |
| CPP | Centrale Planning en Projecten | Mil-NL | KM | |
| CPX | Command Post Exercise | Mil-NAVO | ||
| CR | Combat Ready | Mil-NAVO | Van bijvoorbeeld straaljager en crew | |
| CRC | Control and Reporting Centre | Mil-NAVO | ||
| CRC / | Control and Reporting | Mil-NAVO | ||
| CRF | Control and Reporting Facility | Mil-NAVO | ||
| CRP* | Commandant Reddings Ploeg | Civiel | BB | |
| CRP* | Control and Reporting Post | Mil-NAVO | ||
| CS* | Cavalerieschool | Mil-NL | KL | |
| CS* | Chef Staf | Mil-NL | ||
| CSAR | Combat Search and Rescue | Mil-NAVO | ||
| CSF | Compagnie Générale de Télégraphie Sans Fil | Civiel | ||
| CSK | Cavalerieschietkamp | Mil-NL | KL | |
| CSMS | Counter Surprise Militairy System | Mil-NAVO | ||
| CSO* | Counter State Orange | Mil-NAVO | Verhoogde staat van paraatheid | |
| CSO* | Centraal Selectie Orgaan | Mil-NL | ||
| CSS | Counter State Scarlet | Mil-NAVO | Hoogste staat van paraatheid | |
| CTD | Chef Technische Dienst | Mil-NL | ||
| CTL | Commando Tactische Luchtstrijdkrachten | Mil-NL | KLu | |
| CTSA | Cosmic Top Secret Atomal | Mil-NAVO | ||
| CV | Civiele Verdediging | Civiel | CV | Het geheel van maatregelen om in geval van oorlog of grootschalige rampen de burgerbevolking te beschermen tegen de gevolgen hiervan en om de samenleving te laten functioneren. |
| CVA | Centrale Voorraadadministratie | Mil-NL | ||
| CVCS | Comité Verenigde Chefs van Staven | Mil-NL | ||
| CVKL | Commando Verbindingen Koninklijke Landmacht | Mil-NL | ||
| CvP | Commissie van Proefneming | Mil-NL | Onderzoek | |
| CVR | Civiele Verdediging in Rijksgebouwen | Civiel | CV | De CVR had tot taak de minister van VROM van advies te dienen inzake het treffen van beschermingsmaatregelen in rijksgebouwen tegen oorlogsgeweld. |
| CWHC | Cold War Historical Centre | Mil-NAVO | ||
| CWI | Centrale Werkplaats Instructiehulpmiddelen | Mil-NL | ||
| CZMCARIB | Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied | Mil-NL | KM | |
| CZMNED | Commandant der Zeemacht in Nederland | Mil-NL | KM | |
| CZMNNG | Commandant der Zeemacht in Nederlands Nieuw-Guinea | Mil-NL | KM | |
| D/R | Dead Reckoning | Mil-NAVO | ||
| DA | Denmark | Land | Politiek | |
| DACT | Dissimilar Air Combat Training | Mil-NAVO | ||
| DBvNord | Deutscher Bevolmachtiger Nord | Mil-DE | ||
| DCAOC | Deployable CAOC's | Mil-NAVO | ||
| DCBC | Defensie Crisisbeheer Centrum | Mil-NL | ||
| DCC | Defensie Computer Centrum | Mil-NL | Defensie / Duyverman Computer Centrum | |
| DCMO | Dutch Configuration Management Office | Mil-NL | KM | |
| DCOS | Deputy Chief Of Staff | Mil-NAVO | ||
| DCS | Defense Communications System | Mil-NAVO | ||
| DDR | Deutsche Demokratische Republik | Land | Politiek | Oost-Duitsland 1949 - 1990, Vanaf 1990 samen met BRD |
| DDS | Directeur Defensiestaf | Mil-NL | ||
| DEBKL | Directeur Economisch Beheer KL | Mil-NL | KL | |
| DEBKLu | Directeur Economisch Beheer KLu | Mil-NL | KLu | |
| DEBKM | Directeur Economisch Beheer KM | Mil-NL | KM | |
| DEFORGER | Departure of Forces from Germany | Mil-NAVO | Operatie Deforger (1990-91) militaire operatie van de VS en NL waarbij legermaterieel vanuit Duitsland via Nederlandse havens verscheept werden naar de Golfregio getransporteerd werden | |
| DELM | Depot Electronisch Materieel | MIL-NL | ||
| DEMOB | Demobilisatie | Mil-NL | ||
| DEPDIS | Depot voor Discipline | Mil-NL | ||
| DETECHREP | Detailed Technical Intelligence Report | Mil-NAVO | ||
| DGEF | Directeur-Generaal Economic en Financien | Mil-NL | ||
| DGM | Directeur-Generaal Materieel | Mil-NL | ||
| DGP | Directeur-Generaal Personeel | Mil-NL | ||
| DGSM | Directoraat-Generaal Scheepvaart en Maritieme Zaken | Civiel | RWS | |
| DGV | Directoraat-Generaal voor het Vervoer | Civiel | RWS | |
| DGW&T | Dienst Gebouwen Werken & Terreinen | Mil-NL | Defensie onderdeel | |
| DGZ | Desired Ground Zero | Mil-NAVO | ||
| DICK | Directie Interne Controle Landmacht | Mil-NL | ||
| DIV | Divisie | Mil-NL | ||
| D-MARK | Deutsche Mark | Land | Politiek | |
| DMKL | Directeur Materieel KL | Mil-NL | KL | |
| DMKLu | Directeur Materieel KLu | Mil-NL | KLu | |
| DMKM | Directeur Materieel KM | Mil-NL | KM | |
| DMLu | Directoraat Materieel Luchtmacht | Mil-NL | KLu | |
| DN | Defensienota | Land | Politiek | i.h.a. gevolgd door een jaar, bijvoorbeeld DN84 |
| DOC | Defensie Oliecentrale | Mil-NL | ||
| Dom Site | Domestic Site | Mil-NAVO | ||
| DOOPKL | Dienst Opperofficier KL | Mil-NL | KL | |
| DOOPKLu | Dienst Opperofficier KLu | Mil-NL | KLu | |
| DOOPKM | Dienst Opperofficier KM | Mil-NL | KM | |
| DPKL | Directeur Personeel KL | Mil-NL | KL | |
| DPKLu | Directeur Personeel KLu | Mil-NL | KLu | |
| DPKM | Directeur Personeel KM | Mil-NL | KM | |
| DPO | Defensie Pijplijn Organisatie | Mil-NL | KL | |
| DR | Defensieraad | Mil-NL | ||
| DRBO | Departementsraad in buitengewone omstandigheden | Civiel | RWS | |
| DS* | Direct Support | Mil-NAVO | ||
| DS* | Directing Staff | Mil-NAVO | ||
| DS* | Defensietaf | Mil-NL | ||
| DSB | Directeur SEW ACO-bedrijf | Mil-NL | KM | |
| DSC | Defensie Studiecentrum | Mil-NL | ||
| DSV | Dienst Sociale Verzorging | Civiel | BB | |
| DTG | Datum tijd groep | Civiel | BB | |
| DTO | Defensie Telematica Organisatie | Mil-NL | ||
| DUC | Defensie Uitwijk Centrum | Mil-NL | ||
| DV | Directeur Voorlichting | Mil-NL | Politiek | |
| DVD | Dienst Vastgoed Defensie | Mil-NL | ||
| DZ | Dropping Zone | Mil-NAVO | ||
| E&O | Econornie en Ondemerningsplanning | Mil-NL | KM | |
| EAI | Eerst Aanwezend Ingenieur(schap) der Genie | Mil-NL | ||
| Early Warning | # | Mil-NL | Vroegtijdige waarschuwing voor vijandelijke (laagvliegende) vliegtuigen | |
| ECCM | Electronic Counter-Counter Measures | Mil-NAVO | ||
| ECM | Electronic Counter-Measures | Mil-NAVO | ||
| EDG | Europese Defensie Gemeenschap | Mil-NL | Politiek | |
| EEG | Europese Economische Gemeenschap | Rijk | Politiek | |
| EEI | Essential Elements of Information | Mil-NAVO | ||
| EFP | Enhanced Forward Presence | Mil-NAVO | ||
| EHAF | Eerste Hulp Aan het Front | Mil-NL | ||
| EHBO | Eerste Hulp bij Ongelukken | Civiel | ||
| EHIO | Eerste Hulp in Oorlogstijd | Civiel | BB | |
| EID | Eerstaanwezend Ingenieur directeur | Mil-NL | (in feite de directeur regiodirectie DGW&T) | |
| EIFEL | Elektronisches Informations und Führungssystem für den Einsatz der Luftwaffe | Mil-NAVO | Computersysteem dat in Cannerberg stond opgesteld en dat door diverse landen werd gebruikt, overigens niet altijd met grote vreugde. | |
| EIM | Electro Instrumenten Monteur | Mil-NL | ||
| ELINT | Electronic Intelligence | Mil-NAVO | ||
| ELLA | European Long Lines Agency | Mil-NAVO | ||
| EMIS | Electro-Magnetische Impuls Simulatie | Mil-NL | ||
| EMP | Elektromagnetische Puls | Combi | # | |
| EMPP | Elektromagnetische Puls Protectie | Combi | # | |
| EOD | Explosieven Opruimingsdienst | Mil-NL | ||
| ERP | European Recovery Program | Mil-NAVO | ||
| ES | Espanja / Spanje | Land | Politiek | |
| ESD | Vroegste Start datum | Mil-NL | KM | |
| ESK | Eskadron | Mil-NL | ||
| ESM | Electronic warfare Support Measures | Mil-NAVO | ||
| ETA | Estimated Time of Arrival | Mil-NAVO | ||
| ETD | Estimated Time of Departure | Mil-NAVO | ||
| ETMAG | Electronisch Magazijn Oegstgeest | Mil-NL | KM | |
| ETR | Estimated Time of Return | Mil-NAVO | ||
| EZ | Ministerie van Economische Zaken | Civiel | ||
| FA | Fighter Allocator | Mil-NAVO | KLu | |
| FAC | Forward Air Controller | Mil-NAVO | KLu | |
| FADAC | Field Artillery Digital Automatic Computer | Mil-NAVO | ||
| Fall-Out | # | Combi | # | Radioactieve neerslag/straling als gevolg van een kernexplosie |
| FAS | Formal Alert System - simple alert, reinforced alert, general alert | Mil-NAVO | ||
| FASOC | Forward Air Support Operation Center | Mil-NAVO | KLu | |
| FB | Feedback | Mil-NL | KM | |
| FCZ | Forward Combat Zone | Mil-NAVO | ||
| FEBA | Forward Edge of the Battle Area | Mil-NAVO | ||
| FEZ | Fighter Engagement Zone | Mil-NAVO | Gebied achter de geleide wapens, waar jachtvliegtuigen de luchtverdediging verzorgen | |
| FF | Feedforward | Mil-NL | KM | |
| FIC | Flight Information Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| FIS | Fighter Interceptor Squadron | Mil-NAVO | KLu | |
| FKGN | Fanfarekorps Genie | Mil-NL | ||
| FKLJ | Fanfarekorps Limburgse Jagers | Mil-NL | ||
| FLO | Functioneel Leeftijds Ontslag | Mil-NL | ||
| FLOT | Forward Line Own Troops | Mil-NAVO | ||
| Flt Lt | Flight Lieutenant | Mil-NAVO | KLu | |
| FOB | Forward Operating Base | Mil-NAVO | ||
| FR | France | Land | Politiek | |
| FRG | Federal Republic of Germany | Land | Politiek | |
| FROG | Free Rocket Over Ground | Mil-NAVO | ||
| FSC | Fire Support Coordinator | Mil-NAVO | ||
| FSCC | Fire Support Coordination Center | Mil-NAVO | ||
| FSCL | Fire Support Coordination Line | Mil-NAVO | ||
| FSE | Fire Support Element | Mil-NAVO | ||
| FSS | Forward Storage Sites | Mil-NAVO | Ook wel FStSN | |
| FTE | Functionele Tijdseenheid/ Full Time Equivalent | Mil-NL | KM | |
| FTX | Field Training Exercise | Mil-NAVO | ||
| FuMG | Funkmessgerät (Radartoestel) | Mil-DE | ||
| GA | General Alert | Mil-NAVO | ||
| GAF | German Airforce | Mil-DE | ||
| GB | Great Britain and Northern Ireland | Land | Politiek | |
| GCCV | Gemeentelijk Centrum Civiele Verdediging | Civiel | CV | |
| GCI | Ground Controlled Interception | Mil-NAVO | ||
| GCKL | Geneeskundig Commando KL | Mil-NL | ||
| GD* | Geneeskundige Dienst | Civiel | BB | |
| GD* | Gereedheidsdatum | Mil-NL | KM | |
| GEALT | German Airforce Liaison Team | Mil-DE | ||
| Geleide wapens | # | Mil-NL | Onbemande voortbewegende wapens zoals raketten die na afvuren zijn bij te sturen (geleiden) richting doel | |
| GEMA | Gesellschaft für Elektro-akustische und Mechanische Apparate | Civiel | ||
| GES | Groep Escorte Schepen | Mil-NL | KM | |
| GEVL | Gevechtsleiding | Mil-NL | Het leiden van eigen jachtvliegtuigen aan het te onderscheppen vliegend doel met behulp van radar, radio en computer | |
| GFN | Growth to Full NADGE | Mil-NAVO | ||
| GGW | Groep Geleide Wapens | Mil-NL | KLu | |
| GGW | Groep Geleide Wapens | Mil-NL | ||
| GGW DP | Groep Geleide Wapens De Peel Gevechtsleiding | Mil-NL | KLu | |
| GK | Gevechtsleiding | Mil-NL | KLu | |
| GLCM | Ground Launched Cruise Missiles | Mil-NAVO | ||
| GLO | Ground Liaison Officer | Mil-NAVO | ||
| GM | Guided Missiles | Mil-NAVO | ||
| GNS | Genieschool | Mil-NL | ||
| GOC | Genieopleidingscentrum | Mil-NL | ||
| GOEM | Groep Operationele Eenheden Mariniers | Mil-NL | KM | |
| GPLV | Groep Lichte Vliegtuigen | Mil-NL | ||
| GR | Greece | Land | Politiek | |
| GRFPI | Garderegiment Fuseliers Prinses Irene | Mil-NL | KL | |
| GRG | Garderegiment Grenadiers | Mil-NL | KL | |
| GRJ | Garderegiment Jagers | Mil-NL | KL | |
| GROD | Grond Operationele Dienst | Mil-NL | KLu | |
| GS* | General Support | Mil-NAVO | ||
| GS* | Generale Staf | Mil-NL | ||
| GSFG | Group of Sovjet Forces In Germany | Mil-NAVO | ||
| GSM | General Situation Map | Mil-NAVO | ||
| GT | Groot Tenue | Mil-NL | ||
| GU | Gronduitrusting | Mil-NL | ||
| GV | Geestelijke Verzorging | Mil-NL | ||
| GZ | Ground Zero | Mil-NAVO | ||
| GZB | Georganiseerde Zelfbescherming | Civiel | ||
| HABS | High Altitude Bombing System | Mil-NAVO | ||
| HAMAT | Hoofd Afdeling Materieel (ook in samenvoegingen) | Mil-NL | KM | |
| HAS | Hardened Aircraft Shelters | Mil-NAVO | ||
| HAWK | Homing All the Way Killer | Mil-NAVO | ||
| Hazeleger | # | Rijk | Civiel | Codenaam van de Noodzetel t.b.v. Ministerie van Financiën 100 personen |
| HBB | Hoofd Bescherming Bevolking | Civiel | BB | Zie ook KHBB |
| HBKM | Herstructurering Bevoorrading der KM | Mil-NL | KM | |
| HBZB | Hoofd Bedrijfszelfbescherming | Civiel | CV | |
| HDSV | Hoofd Dienst Sociale Verzorging | Civiel | BB | |
| HDTP | Hoofddirectie Telecommunicatie en Post | Civiel | RWS | |
| HF | High Frequency | Civiel | ||
| HID | Hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat | Civiel | RWS | |
| HILEX | High Level exercise | Civiel | RWS | |
| HIM | Handboek Instandhouding Materieel der KM | Mil-NL | KM | |
| HIMEZ | High Missile Engagement Zone | Mil-NAVO | High Missile Engagement Zone (Nike) | |
| HINST | Hoofd Instandhouding | Mil-NL | KM | |
| HKKL | Hoofdkwartier Koninklijke Landmacht | Mil-NL | KL | |
| HKS | Hogere Krijgsschool | Mil-NL | ||
| HLA | Hoofdlegeraalmoezenier | Mil-NL | ||
| HLP | Hoofdlegerpredikant | Mil-NL | ||
| HMG | Hoog Militair Gerechtshof | Mil-NL | ||
| HMO | Helderse Materieel Overleg | Mil-NL | KM | |
| HMV | Hogere Militaire Vorming | Mil-NL | ||
| HNS | Host Nation Support | Mil-NAVO | Logistieke ondersteuning voor NAVO-troepen | |
| HNW | Havennoodwet | Civiel | RWS | |
| HO | HoofdOrder | Mil-NL | KM | |
| HOB | Hight Of Burst | Mil-NAVO | ||
| HOBB | Hoofdofficier Belast met Bijzondere Betalingen | Mil-NL | ||
| Hoenderhok | # | Rijk | Civiel | Noodzetelontwerp t.b.v. een Rijksdienst geschikt voor 60 personen. |
| HOO | Hoofd Onderhouds-Organisatie | Mil-NL | KM | |
| HOW | Head of Watch | Mil-NAVO | Dienstdoende officier | |
| HQ | Headquarters | Mil-NAVO | ||
| Hr.Ms. | Hare Majesteit's | Mil-NL | KM | |
| HRM | Hoofdraadsman | Mil-NL | ||
| HSA | Hollandsche Signaalapparaten | Civiel | ||
| HSC | Headquarters Support Command | Mil-NAVO | ||
| HTL | Hazard Tracking List | Mil-NAVO | ||
| HVBD | Hoofd Verbindings Dienst | Civiel | BB | |
| HVO | Hoofd Verbindingsofficier | Mil-NL | ||
| HW | Hoofddirectie van de Waterstaat | Civiel | RWS | |
| HZB | Hoofd Zelfbescherming | Civiel | BB / Bedrijf | |
| HZBB | Hoofd Bedrijfzelfbescherming | Civiel | BB / Bedrijf | |
| ICAOC | Interim Combined Air Operations Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| ICBM | Intercontinental Ballistic Missile | Mil-NAVO | ||
| ICP | Intercentrumplotter | Mil-NL | Intercentrumplotter, luva die berichten (vluchten) ontvangt van de ICV van aangrenzende luchtwachtgroepen en die plot op het long-range board | |
| ICV | Intercentrumverslaggever | Mil-NL | Intercentrumverslaggever, luva die berichten (vluchten) doorgeeft aan de ICP van aangrenzende luchtwachtgroepen | |
| IDO | Identification Officer | Mil-NAVO | ||
| IEA | International Energy Agency | Civiel | RWS | |
| IEPG | Independent European Planning Group | Mil-NAVO | ||
| IFF | Identification Friend or Foe | Mil-NAVO | ||
| IFF/SIF | Identification Friend or Foe / Selective Identification Feature | Mil-NAVO | ||
| IFREP | In-Flight Report | Mil-NAVO | ||
| IGDKL | Inspecteur Geneeskundige Dienst KL | Mil-NL | ||
| IGK | Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| IHO | lnterne Herstel Opdracht | Mil-NL | KM | |
| IKV | Interkerkelijk Vredesberaad | Land | Politiek | |
| IMJD | Inspecteur van de Militair-Juridische Dienst | Mil-NL | ||
| IMM | Inspecteur Militaire Muziek | Mil-NL | ||
| INDAS | Individueel Aanvullings Systeem | Mil-NL | ||
| INF | Intermediate Range Nuclear Forces | Rijk | Politiek | Treaty |
| INFONET | Information Net | Mil-NAVO | ||
| INT* | Intelligence | Mil-NAVO | ||
| INT* | Installatie Test | Mil-NL | KM | |
| INTREP | Intelligence Report | Mil-NAVO | ||
| INTSUM | Intelligence Summary | Mil-NAVO | ||
| IO | Incidenteel Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| IP | Initial Point | Mil-NAVO | Initial Point (b.v. bij een bombing run) | |
| IPG | International Planning Group | Mil-NAVO | ||
| IRA | Irish Republican Army | Land | Politiek | |
| IRBM | Intermediate Range Ballistic Missile | Mil-NAVO | ||
| IRO | Internatonal Refugee Organisation | UN | Politiek | Opvang en begeleiding van vluchtelingen 1946-1952 toen over naar UNHCR |
| ISK | Infanterieschietkamp | Mil-NL | ||
| ISU ADM | International Support Unit Administration | Mil-NAVO | ||
| ISU MT | International Support Unit Maintenance | Mil-NAVO | ||
| IT | Italy | Land | Politiek | |
| IUB | Inrichting Uitgeven Boekwerken | Mil-NL | ||
| IVS | Informatie Verwerkende Systemen | Mil-NL | ||
| IZB | Individuele Zelfbescherming | Civiel | CV | |
| JAB | # | Mil-NAVO | Codenaam voor eigen of geallieerd vliegtuig | |
| JCIS | Joint Counter Intelligence Service | Mil-NAVO | ||
| JCOC | Joint Command and Operations Centre | Mil-NAVO | ||
| JCS | Joint Chiefs of Staff | Mil-NAVO | ||
| JFC | Joint Force Commands | Mil-NAVO | ||
| JMC | Joint Meteorologisch Centrum | Mil-NAVO | ||
| JOC | Joint Operation Centre | Mil-NAVO | ||
| JOCHLS | Joint Operations Centre Helicopter Landing Site | Mil-NAVO | ||
| JOSA | Joint Staffs Agreement | Mil-NAVO | ||
| JTIDS | Joint Tactical Information Distribution System | Mil-NAVO | ||
| JWFK | Johan Willem Friso Kapel | Mil-NL | ||
| KCBB | Kring Commandopost Bescherming Bevolking | Civiel | BB | * Samengesteld begrip/afkorting per 2024 in lijn met NCBB, PCBB en in correlatie tot: Kcop, BBCP, Kcop,Kringcop, Kr-Cop, KrCop |
| KCBWR | Kring Commandant Brandweer | Civiel | BB | |
| KCES | Krijgsmacht Commissie Evaluatie Sleutelpunten | Mil-NL | ||
| KCGD | Kring Commandant Geneeskundige Dienst | Civiel | BB | |
| Kcop | zie afkorting/begrip KCBB | Civiel | ||
| KCPOL | Kring Commandant Politie | Civiel | BB | |
| KCRD | Kring Commandant Reddings Dienst | Civiel | BB | |
| KCT | Korps Commandotroepen | Mil-NL | ||
| KHBB | Kring Hoofd Beschemring Bevolking | Civiel | BB | Zie ook HBB |
| KIM | Koninklijk Instituut voor de Marine | Mil-NL | KM | |
| KKN | Komité Kruisraketten Nee | Land | Politiek | |
| KKSL | Koninklijke Kaderschool Luchtmacht | Mil-NL | KLu | |
| KKW | Klein Kaliber Wapens | Mil-NL | KM | |
| KL | Koninklijke Landmacht | Mil-NL | KL | |
| KLD | Korps Luchtwachtdienst | Mil-NL | KLu | |
| KLM | Koninklijke Luchtvaart Maatschappij | Civiel | RWS | |
| KLu | Koninklijke Luchtmacht | Mil-NL | KLu | |
| KluDetNNG | Klu Detachement Nederlands Nieuw-Guinea | Mil-NL | KLu | |
| KM | Koninklijke Marine | Mil-NL | KM | |
| KMA | Koninklijke Militaire Academie | Mil-NL | KL | |
| KMAR | Koninklijke Marechaussee | Mil-NL | KMAR | |
| KMARNS | Korps Mariniers | Mil-NL | KM | |
| KMC | Korps Mobiele Colonnes | Mil-NL | KMC | |
| KMK | Koninklijke Militaire Kapel | Mil-NL | ||
| KMS | Koninklijke Militaire School | Mil-NL | ||
| KMSL | Koninklijke Militaire School Luchtmacht | Mil-NL | ||
| KMT | Katholiek Militair Tehuis | Mil-NL | ||
| KNIL | Koninklijk Nederlands Indisch Leger | Mil-NL | KNIL | |
| KNMI | Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut | Civiel | RWS | |
| KR | Krijgsraad | Mil-NL | ||
| KRAB | Krijgsmacht Rabbijn | Mil-NL | ||
| KrCop | zie afkorting/begrip KCBB | Civiel | BB | |
| Kr-Cop | zie afkorting/begrip KCBB | Civiel | BB | |
| Kringcop | zie afkorting/begrip KCBB | Civiel | BB | |
| KRS | Kustradarstation | Mil-NL | KM | |
| KSL | Krijgsmacht Sleutelpunten Lijst | Mil-NL | ||
| KTCB | Krijgsmacht Telecommunicatie Bureau | Mil-NL | ||
| KTTB | Krijgsmacht Telefoon en Telegraaf Bureau | Mil-NL | Krijgsmacht Telefoon en Telegraaf Bureau, dat de telegraaf- en telefoonverbindingen van de verschillende krijgsmachtonderdelen coördineerde met de PTT | |
| KVV | Kort Verband Vrijwilliger | Mil-NL | ||
| LAACC | Light Anti-Aircraft Command Center | Mil-NAVO | Commandopost lichte LuA | |
| LABS | Low Altitude Bombing System | Mil-NAVO | ||
| LADD | Low Altitude Delayed Detonation | Mil-NAVO | ||
| LAMAT | Landmacht-Attaché | Mil-NL | KL | |
| LAMID | Landmacht Inlichtingendienst | Mil-NL | KL | |
| LANDCENT | Allied Landforces Central Europe | Mil-NAVO | ||
| LaO | Landmachtorder | Mil-NL | KL | |
| LASAM | Low Altitude Surface to Air Missile | Mil-NAVO | ||
| LAW | Light Anti-Tank Weapon | Mil-NAVO | ||
| LC | Line of Contact | Mil-NAVO | ||
| LCC | Launch Control Center | Mil-NAVO | ||
| LD * | Line of Departure | Mil-NAVO | ||
| LD* | Lever Datum | Mil-NL | KM | |
| LEO | Laboratorium voor Elektronische Ontwikkelingen | Mil-NL | ||
| LEOK | Laboratorium Elektronische Ontwikkeling Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| LES | Luchtmacht Electronische School | Mil-NL | KLu | |
| LETS | Luchtmacht Elektronische en Technische School | Mil-NL | KLu | |
| LICHTE LuA | Lichte Luchtdoelartillerie | Mil-NL | ||
| LIMOS | Luchtmacht Instructie en Militaire Opleidingen School | Mil-NL | KLu | ook: Luchtmacht Individuele Militaire Opleidings School |
| LIOS | Luchtmacht Inlichtingen Opleidingssquadron | Mil-NL | KLu | |
| LIS-HOC | Luchtmacht Inlichtingen School-Herkennings Opleidings Centrum | Mil-NL | KLu | |
| LK | Legerkorps | Mil-NL | KL | |
| LKS* | Legerkorps | Mil-NL | KL | |
| LKS* | Luchtmacht Kaderschool | Mil-NL | KLu | |
| LLOC | Low Level Operations Centre | Mil-NL | Low Level Operations Centre, filter- en commandocentrum voor het verwerken van meldingen over laagvliegende vliegtuigen en het in gang zetten van onderschepping van vijandelijke laagvliegers (tot 1958 TOC genoemd) | |
| LLWS | Legerluchtwaarnemingsschool | Mil-NL | ||
| LO | Liaison Officer | Mil-NAVO | ||
| LOC* | Line Of Communication | Mil-NAVO | ||
| LOC* | Location | Mil-NAVO | ||
| LOGDAM | Logistic Damage Report | Mil-NAVO | ||
| LOGDAMREP | Report of Extensive Damage to a Major Logistical Facility | Mil-NAVO | ||
| LOGEST | Logistic Estimate | Mil-NAVO | ||
| LOGGER | Luchtmacht Opleidings-Groep voor Gevechtsleiders en Radarbedieners | Mil-NL | KLu | |
| LOGSITREP | Daily Logistic Situation Report | Mil-NAVO | ||
| LOKS | Luchtmacht Officiers en Kaderschool | Mil-NL | KLu | |
| LOMEZ | Low Missile Engagement Zone | Mil-NAVO | Low Missile Engagement Zone (Hawk) | |
| LPL | Legerplaats | Mil-NL | ||
| LR | Legerraad | Mil-NL | ||
| LSD | Laatste Start Datum | Mil-NL | KM | |
| LSK | Luchtstrijdkrachten | Mil-NL | KLu | |
| LSO | Liaison Officer | Mil-NAVO | ||
| LSS | Luchtmacht Stafschool | Mil-NL | KLu | |
| LTDP | Long Term Defense Planning | Mil-NAVO | ||
| LuA | Luchtdoelartillerie | Mil-NL | ||
| LUAS | Luchtdoelartillerieschool | Mil-NL | ||
| LUASK | Luchtdoelartillerieschietkamp | Mil-NL | ||
| Luchtwachtcentrum | # | Mil-NL | Regionaal coördinatie- en filtercentrum van een luchtwachtgroep | |
| Luchtwachtgroep | # | Mil-NL | Regionale organisatorische eenheid van het Korps Luchtwachtdienst | |
| LUID | Luchtmacht Inlichtingendienst | Mil-NL | KLu | |
| LUMAT | Luchtmacht-Attaché | Mil-NL | KLu | |
| LuMetC | Luchtmacht Meteorologisch Centrum | Civiel | KLu / RWS | |
| LUMID | Luchtmacht Inlichtingdienst | Mil-NL | KLu | |
| LUO | Luchtmachtorder | Mil-NL | KLu | |
| LUVA | Luchtmacht Vrouwenafdeling | Mil-NL | KLu | Luchtmacht Vrouwenafdeling/vrouwelijke militair in dienst van de Luva |
| LVA | Luchtvaartafdeling | Mil-NL | KLu | |
| LVG | Luchtmacht Verbindingsgroep | Mil-NL | KLu | |
| LVMG | Luchtmacht Verbindingen- en Metereologische Groep | Mil-NL | KLu | |
| LZ | Landing Zone | Mil-NAVO | ||
| M&G | Meldings- & Gevechtsleidingsstelsel | Mil-NL | KLu | |
| M.s. | Motorschip | Mil-NL | KM | |
| MA | Militaire Administratie | Mil-NL | ||
| MAD | Mutual Assured Destruction | Land | Politiek | |
| MARAT | Marine-Attaché | Mil-NL | KM | |
| MARID | Marine Inlichtingendienst | Mil-NL | KM | |
| MARPAT | Marine Patrouille Vliegtuigen (groep) | Mil-NL | KM | |
| MARRA | Marechausseeraad | Mil-NL | KMAR | |
| MARSTAF | Marine Staf | Mil-NL | KM | |
| MARVA | Marine Vrouwen Afdeling | Mil-NL | KM | |
| MAS | Military Agency For Standardization | Mil-NAVO | ||
| MASDAM | Mass Damage Report | Mil-NAVO | ||
| MASDAMSITREP | Mass Damage Situation Report | Mil-NAVO | ||
| MB | Marine Bedrijven | Mil-NL | KM | |
| MBA | Materieelbeproevingsafdeling | Mil-NL | ||
| MBW | Militair Basis Wegennet | Mil-NAVO | Kaart met infrastructuren die geschikt zijn voor militaire verplaatsingen (van bondgenoten) via de weg, (lucht)havens en over (spoor)wegen om vervolgens hun weg te vervolgen richting hun doel | |
| MC* | Master Controller | Mil-NAVO | ||
| MC* | Military Committee | Mil-NAVO | ||
| MC* | Mobiele Colonne | Mil-NL | ||
| MCAM | Militaire Commissie Automobielen Motorwedstrijden | Mil-NL | ||
| MCBRW | Mobiele Colonnes Brandweer | Mil-NL | KMC | |
| MCE | Modular Control Equipment | Mil-NAVO | ||
| MCS | Maintenance & Control Station | Mil-NAVO | ||
| MCW | Mechanische Centrale Werkplaats | Mil-NL | KM | |
| MD | Mijnendienst | Mil-NL | KM | |
| MDAP | Mutual Defence Assistance Program | Mil-NAVO | ook: Mutual Defence Aid Program | |
| MDTN | Militair Dienst Telefoon Netwerk | Mil-NL | ||
| MEC | Miltiaire Eindcentrale | Mil-NL | ||
| MED | Medical | Mil-NAVO | ||
| MEDDEB | Mededeling(en) Directie Econornisch Beheer | Mil-NL | KM | |
| MEDSITREP | Medical Situation Report | Mil-NAVO | ||
| MEGOG | Meldings- en Gevechtsleidings Opleidings Groep | Mil-NL | ||
| MEOB (H/O) | Marine Electronisch en Optisch Bedrijf (te Den Helder of Oegstgeest) | Mil-NL | KM | |
| MEVAG | Mechanische Electronisch Verwerking van Administratieve Gegevens | Mil-NL | ||
| MF | Maple Flag | Mil-NAVO | ||
| MFO | Multinational Force & Observers | Mil-NAVO | Politiek | |
| MGD | Militair Geneeskundige Dienst | Mil-NL | ||
| MHAM | Militair Hospitaal Dr A. Matthijsen | Mil-NL | ||
| MIBO | Materieelvoorziening In Buitengewone Omstandigheden | Civiel | CV | |
| MID | Militaire Inlichtingendienst | Mil-NL | ||
| Mierenhoop | # | Rijk | Civiel | Noodzetelontwerp t.b.v. een Rijksdienst geschikt voor 100 personen. |
| MILATCC | Militair Air Traffic Control Centre | Mil-NAVO | KLu | |
| MILREP | Military Representative(s) | Mil-NAVO | ||
| MILVA | Militaire Vrouwenafdeling | Mil-NL | ||
| MILVIG | Military Vigilance | Mil-NAVO | ||
| MINDEF | Minister van Defensie | Mil-NL | ||
| MIO | Materieelinspectie rgaan | Mil-NL | ||
| MISREP | Mission Report | Mil-NAVO | ||
| MIVD | Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst | Mil-NL | ||
| MIVO | Militaire Vorming | Mil-NL | ||
| MJD | Militair Juridische Dienst | Mil-NL | ||
| MJO | Meerjarig Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| MKC | Militaire Knooppunt Centrale | Mil-NL | ||
| MLC | Materieel Logistiek Centrum | Mil-NL | KM | |
| MLD | Marine Luchtvaartdienst | Mil-NL | ||
| MLO | Movement Liaison Officer | Mil-NAVO | ||
| MLR | Main Line of Resistance | Mil-NAVO | ||
| MLU | Mid Life Update | Mil-NAVO | ||
| MNC | Major NATO Commanders | Mil-NAVO | ||
| MOB | Marine OnderhoudsBedrijf | Mil-NL | KM | |
| MOBCPLX | Mobilisatiecomplex | Mil-NL | ||
| MOBV | Mobilisatievoorbereiding | Mil-NL | ||
| MOD | Ministry Of Defence | Mil-NAVO | ||
| MOK | Marine Opleidngs Kamp | Mil-NL | ||
| MORTREP | Mortar Report | Mil-NAVO | ||
| MOU | Memorandum Of Understanding | Mil-NL | KM | |
| MOVPLAN | Summary of Movement Plans | Mil-NAVO | ||
| MOVSIT | Movement Situation Report | Mil-NAVO | ||
| MOVSITREP | Northag Movement Situation Report | Mil-NAVO | ||
| MPR | Medium Power Radar | Mil-NAVO | ||
| MR | Materiaal-Regeling | Mil-NL | KM | |
| MRBM | Medium Range Ballistic Missile | Mil-NAVO | ||
| MRC | Militair Revalidatie Centrum | Mil-NL | ||
| MRS | Master Radar Station | Mil-NAVO | ||
| MSC | Nationale Sleutelpunten Commissie | Mil-NL | ||
| MSD | Minimum Safe Distance | Mil-NAVO | ||
| MSHPG | Militaire School voor Hygiëne en Preventieve Geneeskunde | Mil-NL | ||
| MSR | Main Supply Route | Mil-NAVO | Main supply route (road) | |
| MT | Motortransport | Mil-NL | ||
| MTD | Miltiaire Telefoondienst | Mil-NL | ||
| MTI | Moving Target Indication | Mil-NAVO | ||
| MTL | Mission Task List | Mil-NAVO | ||
| MTMC | Military Traffic Management Command | Mil-NL | ||
| MTV | Mobiel Toezicht Vreemdelingen | Rijk | Politiek | |
| MUD | Mijnenuitkijkdienst | Mil-NL | ||
| MUI | Materieeeluitgifte-instructies | Mil-NL | ||
| MUS | Mechanische Uitrustingsschool | Mil-NL | ||
| MVA | Materieelvoorzieningsafdeling | Mil-NL | ||
| MVD | Ministerie van Defensie | Mil-NL | Politiek | |
| MVKB | Marinevliegkamp Boroekoe | Mil-NL | KLu | |
| MVO | Ministerie van Oorlog | Mil-NL | Politiek | |
| MVV | Meteorologische Voorlichtings- en Verbindingsgroep | Mil-NL | ||
| Nachtwacht | # | Rijk | Civiel | Codenaam van de Noodzetel t.b.v. Mnisterie van Algemene Zaken 150 personen |
| NACISC | NATO Communications and Informations Systems Committee | Mil-NAVO | ||
| NADGE | NATO Air Defence Ground Environment | Mil-NAVO | NATO Air Defence Ground Environment, geautomatiseerd meldings- en gevechtsleidingssysteem van de NAVO | |
| NAEWF | NATO Airborne Early Warning Force | Mil-NAVO | ||
| NAG | Northern Army Group | Mil-NAVO | Alternatieve afkorting voor NORTHAG | |
| NAGOS | Northag Air-Ground Operations System | Mil-NAVO | ||
| NAK | Nederlands Administratiefkorps | Mil-NL | ||
| NALLA | National Long Lines Agency | Mil-NAVO | ||
| NAP | Normaal Amsterdams Pijl | Combi | # | |
| NASP | NATO Ammunition Supply Point | Mil-NAVO | ||
| NASRS | Northag Army Signals and Radio Station | Mil-NAVO | ||
| NASS* | Nederlandse Atoom Schuilkelder Systeem | Rijk | CV | |
| NASS* | Northag Air Support Staff | Mil-NAVO | ||
| NATINAD | NATO Integrated Air Defence | Mil-NAVO | ||
| NATO* | North Atlantic Treaty Organisation | Mil-NAVO | Zie ook NAVO en OTAN | |
| NATO* | Noord Atlantische Tactische Organisatie | Mil-NAVO | KM | Onbekende omschrijving van NATO. Gevonden bij NL-KM |
| NATRES | Nationale Reserve | Mil-NL | KL | |
| NAVGIS | Navigatie Gevechtsinformatie School | Mil-NL | ||
| NAVO | Noord Atlantische Verdragsorganisatie | Mil-NAVO | Zie ook NATO en OTAN | |
| NBC | Nucleair Biologisch Chemisch | Combi | # | |
| NBCCC | NBC Collection Center | Mil-NAVO | ||
| NBCS | Nucleaire Biologische en Chemische School | Mil-NL | ||
| NBCSCC | NBC Subcollection Center | Mil-NAVO | ||
| NBV | Nationaal Bureau Verbindigsbeveiliging | Civiel | RWS | |
| NC | Nationale Commandant | Civiel | BB | Bescherming Bevolking B.B. |
| NCAA | NATO Civil Aviation Agency | Mil-NAVO | RWS | |
| NCAIC | National Civil Aviation Information Centre | Civiel | RWS | |
| NCBB* | Nationale Commandopost Bescherming Bevolking | Civiel | BB | |
| NCBB* | Nationale Collectie Bescherming Bevolking | Civiel | BB | Eerste stichting die zich bezig hield met het Koude Oorlog erfgoed. In 2015 overgegaan naar het Museum Bescherming Bevolking - MBB |
| NCIA | NATO Communications and Information Agency | Mil-NAVO | ||
| NCO* | Nucleair Chemisch Onderkomen | Civiel | CV | Beschermde telefooncentrale van de PTT (het Staatsbedrijf der Posterijen Telegrafie en Telefonie). |
| NCO* | Nood Communicatie Onderkomen | Civiel | RWS | |
| NDPP | National Defense Planning Program | Land | Politiek | |
| NDVN | Nederlands Detachement Verenigde Naties | UN | Politiek | |
| NGSM | Nederlandse Gezamenlijke Stafmissie | Mil-NL | ||
| NIGA | Neutron Induced Gamma Activity | Mil-NAVO | ||
| NIMH | Nederlands Instituut Militaire Historie | Mil-NL | ||
| NL | Nederland | Land | Politiek | |
| NLC* | Nationaal Logistiek Commandant | Mil-NL | ||
| NLC* | Nationaal Logistiek Commando | Mil-NL | ||
| NLO | Naval Liaison Officer | Mil-NAVO | KM | |
| NLR | Nationaal Lucht- en Ruimtevaart-laboratorium | Mil-NL | KLu | |
| NLT | NATO Liaison Team | Mil-NAVO | ||
| Nm | Nautical Mile | Mil-NAVO | ||
| NMO | Nationale Militaire Onderstelling | Mil-NL | (with SHAPE) | |
| NMR | National Military Representative | Mil-NAVO | ||
| NN | Nationaal Noodnet | Civiel | RWS | |
| NNG | Nederlands Nieuw-Guinea | Land | Politiek | |
| NNLD | Nederlandse Nationale Logistieke Delegatie | Civiel | Beheer | Plan ontwikkelt voor de bouw en de verspreiding van de verschillende noodzetels door Nederland. |
| NO | Norway | Land | Politiek | |
| NoodzetelPlan | # | Rijk | Politiek | |
| NORTHAG | Northern Army Group | Mil-NAVO | Northern Army Group, samenwerkende grondtroepen onder NAVO-commando voor de verdediging van het noordelijk deel van West-Duitsland, afkomstig uit Nederland, België, West-Duitsland en het Verenigd Koninkrijk | |
| NOZEMA | Nederlandse Omroep Zender Maatschappij | Civiel | PTT | |
| NPC | NATO Programming Centre | Mil-NAVO | ||
| NPG | Nucelar Planning Group | Mil-NAVO | Politiek | |
| NS "A" | Navigatiestation Achterhoek | Mil-NL | KLu | |
| NS "G" | Navigatiestation Groningen | Mil-NL | KLu | |
| NS "N" | Navigatiestation Noord-Holland | Mil-NL | KLu | |
| NS "V" | Navigatiestation Veluwe | Mil-NL | KLu | |
| NS "Z" | Navigatiestation Zuid-Holland | Mil-NL | KLu | |
| NS* | Navigatiestation | Mil-NL | Klu | Navigatiestation (NSA-Achterhoek, NSG-Groningen, NSN-Noord-Holland, NSV-Veluwe, NSZ-Zuid-Holland) |
| NS* | Nederlandse Spoorwegen | Combi | Vervoer | |
| NSA | Noodstroom Aggregaat | Combi | # | |
| NSA-NL | National Shipping Authority Netherlands | Civiel | RWS | |
| NSC | Nationale Sleutelpunten Commissie | Mil-NL | ||
| NSIC | Nuclear Strike Information Cent | Mil-NAVO | ||
| NSPO | NATO Sea-Sparrow Organisation | Mil-NAVO | KM | |
| NSS | NATO Sea-Sparrow | Mil-NAVO | KM | |
| NSU | National Support Unit | Mil-NAVO | ||
| NTB | Nationaal Territoriaal Bevelhebber | Mil-NL | KL / NTC | |
| NTC* | Nationaal Territoriaal Commandant | Mil-NL | KL / NTC | |
| NTC* | Nationaal Territoriaal Commando | Mil-NL | KL / NTC | |
| NTR | Nothing To Report | Mil-NAVO | ||
| NUDET | Nuclear Detonation | Mil-NAVO | ||
| NVBR | Nationale Verbindingsbeveiligingsraad | Civiel | RWS | |
| NVZBI | Nederlandse Vereniging Zelfbescherming Bedrijven en Instellingen | Civiel | CV | |
| NWES | Nucleair Weapon Employment School | Mil-NL | ||
| O&I | Operatien & Inlichtingen | Mil-NL | ||
| OCA | Opleidingscentrum Algemeen | Mil-NL | ||
| OCAAT | Opleidingscentrum Aan- en Afvoertroepen | Mil-NL | KL | |
| OCART | Opleidingscentrum Artillerie | Mil-NL | KL | |
| OCC | Opleidingscentrum Cavalerie | Mil-NL | KL | |
| OCI | Opleidingscentrum Infanterie | Mil-NL | KL | |
| OCINT | Opleidingscentrum Intendance | Mil-NL | KL | |
| OCKMAR | Opleidingscentrum Koninklijke Marechaussee | Mil-NL | KMAR | |
| OCKMC | Opleidingscentrum Korps Mobiele Colonnes | Mil-NL | KMC | |
| OCLO | Opleidingscentrum Lichamelijke Oefening | Mil-NL | ||
| OCLUA | Opleidingscentrum Luchtafweer | Mil-NL | ||
| OCMA | Opleidingscentrum Militaire Administratie | Mil-NL | ||
| OCMGD | Opleidingscentrum Militair Geneeskundige Dienst | Mil-NL | ||
| OCMILVA | Opleidingscentrum Militaire Vrouwenafdeling | Mil-NL | ||
| OCO | Opleidingscentrum voor Officieren | Mil-NL | ||
| OCOSD | Opleidingscentrum Officier Speciale Diensten | Mil-NL | ||
| OCP | Oorlogscommandopost | Mil-NL | ||
| OCTD | Opleidingscentrum Technische Dienst | Mil-NL | ||
| OFTT | Operational Flight and Tactics Trainer | Mil-NAVO | KLu | |
| OHW | OnderHanden Werk | Mil-NL | KM | |
| OMEC | Operationel Militiare Eindcentrale | Mil-NL | ||
| ONDAS | Onderdeels Aanvullings Systeem | Mil-NL | ||
| OO | Onderhouds-Organisatie | Mil-NL | KM | |
| OOO | Onderdeels Overleg Orgaan | Mil-NL | ||
| OPS | Operations | Mil-NL | ||
| OPSUM | Operations Summary | Mil-NAVO | ||
| ORBAT | Order of Battle | Mil-NAVO | ||
| OSS | Ops Site Services | Mil-NAVO | ||
| OTAN | Organisation du Traité de l'Atlantique Nord | Mil-NAVO | Zie ook NAVO en NATO | |
| OTAS | Organisatie Tabel Autorisatie Staat | Mil-NL | ||
| OWN | Oorlogswet Nederland | Mil-NL | ||
| OWS | OnderWater-Systemen | Mil-NL | KM | |
| PBEIST | Planning Board for European Inland Surface Transport | Civiel | RWS | |
| PBF | Pilot Briefing Facility | Mil-NAVO | ||
| PBOS | Planning Board for Ocean Shipping | Civiel | RWS | |
| PBX | Private Branch Exchange | Mil-NAVO | ||
| PC* | Provinciaal Commandant | Civiel | BB | |
| PC* | Personal Computer | Civiel | ||
| PC* | Pelotonscommandant | Mil-NL | ||
| PCBB | Provinciale Commandopost Bescherming Bevolking | Civiel | BB | |
| PCBWR | Plaatselijke Commandant Brandweer | Civiel | BB | |
| PCCV | Provinciaal Centrum Civiele Verdediging | Civiel | Provincie | |
| PCPOL | Plaatselijke Commandant Politie | Civiel | BB | |
| PfP | Partnership for Peace | Land | Politiek | |
| PG | ProductieGroep | Mil-NL | KM | |
| PHAROS | Plan Handling And Radar Operating System | Mil-NAVO | ||
| PHBB | Plaatselijk Hoofd Bescherming Bevolking | Civiel | BB | |
| PhL | Physisch Laboratorium | Mil-NL | ||
| PI | Practice Interception | Mil-NAVO | ||
| Piketdienst | # | Mil-NL | Wachtdienst buiten normale werktijd, in het luchtwachtcentrum 's avonds en in het weekend | |
| PIPAT | Practice Interception Patrol | Mil-NAVO | ||
| PIROC | Pantserinfanterie Rij en Opleidingscentrum | Mil-NL | ook Pantserinfanterie Rijopleidings Centrum | |
| PLER | Primrose Lake Evaluation Range Plan Position Indicator | Mil-NAVO | ||
| PLO | Palestinian Liberation Organisation | Land | Politiek | |
| PMC | Provinciaal Militair Commandant | Mil-NL | KL | |
| PMC/GC | Provinciaal Militair Commandant/Garnizoenscommandant | Mil-NL | KL | |
| PMT | Protestants Militair Tehuis | Mil-NL | ||
| PO | Periodiek Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| POC | Provinciaal Coördinatie Centrum | Civiel | RWS | |
| POL | Petrol Oil and Lubricants | Mil-NAVO | ||
| POMCUS | Prepositioning Of Materiel Configured in Unit Sets | Mil-NAVO | ||
| POMSS | Prepositioned Organizational Material Storage Sites | Mil-NAVO | ||
| POVI | Provinciaal Overleg Vervoer en Infrastructuur | Civiel | RWS | |
| POW | Prisoner Of War | Mil-NAVO | ||
| PPI | Plan Position Indicator | Mil-NAVO | ||
| Pre-noodzetel | # | Rijk | Politiek | Noodzetels die zijn gebouwd voordat het NoodzetelPlan bestond, en die later wel zijn opgenomen in het plan. |
| PRETECHREP | Preliminary Technical Intelligence Report | Mil-NAVO | ||
| PRTL | Pantser Rupsvoertuig Tegen Luchtdoelen | Mil-NL | KL | |
| PSO | Procedures Samenwerking in Oorlogstijd | Civiel | RWS | |
| PSP | Perforated Steel Plate | Mil-NAVO | ||
| PSU | Persoonlijke Standaard Uitrusting | Mil-NL | ||
| PT | Portugal | Land | Politiek | |
| PTC | Programming and Training Center | Mil-NAVO | ||
| PTI | Philips Telecommunicatie Industrie | Civiel | ||
| PTP | Point To Point | Mil-NAVO | Directe telefoon-/telexverbindingen tussen onderdelen van de militaire organisatie | |
| PTT | Post Telegraaf Telefoon | Combi | PTT | Voorganger van KPN |
| PVCOLC | Plaatsvervagend Colonne Commandant | Mil-NL | KMC | |
| PW | Postwet | Civiel | RWS | |
| PZ | Personeelszaken | Mil-NL | KM | |
| QRA | Quick Reaction Alert | Mil-NAVO | KLu | Quick Reaction Alert, ook Zulu-alert genoemd, hoge staat van paraatheid waarbij jachtvliegtuigen 24 uur, 7 dagen per week startklaar staan om het luchtruim te verdedigen |
| QRA(I) | Quick Reaction Alert (Interceptor) | Mil-NAVO | KLu | |
| QRF | Quick Reaction Force | Mil-NAVO | KL | |
| R/T | Radio/Telefonisch | Mil-NL | ||
| RA* | Rijdende Artillerie | Mil-NL | KL | |
| RA* | Reinforced Alert | Mil-NAVO | ||
| RA* | Ristricted Area | Mil-NAVO | Afzonderlijk deel van een hoofdkwartier dat alleen toegankelijk is met een hogere veiligheids clearance | |
| RACM | Rijksdienst voor Archeologie Cultuurlandschap en Monumenten | Rijk | Beheer | |
| RADAR | Radio Direction finding And Ranging | Mil-NAVO | ||
| RAF | Royal Air Force | Mil-GB | ||
| RAF* | Rote Armee Fraktion | Land | Politiek | |
| RAF* | Royal Airforce | Mil-GB | ||
| RAFG | Royal Airforce Germany | Mil-GB | ||
| RAP | Recognized Air Picture | Mil-NAVO | ||
| RAPDIS | Recognized Air Picture Display Svstem | Mil-NAVO | ||
| RAT | # | Mil-NL | Codenaam voor (laagvliegend) vijandelijk vliegtuig | |
| RCBRW | Rayon Brandweer Commandant | Civiel | BB | |
| RCD | Radio Controle Dienst | Civiel | PTT | |
| RCE | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed | Rijk | Beheer | |
| RCZ | Rear Combat Zone | Mil-NAVO | ||
| RD | Radius of Damage | Mil-NAVO | ||
| RE | Roermond Engeneers | Mil-NAVO | Binnen de NAVO de aanduiding van de mensen van het Nederlandse Geniekantoor in Roermond | |
| RECC | Rijn Evacuatie Controle Commando | Combi | Vervoer | |
| RECCE | Reconnaissance | Mil-NAVO | ||
| REFORGER | Return of Forces to Germany | Mil-NAVO | NATO oefening | |
| REGWEPREP | Shape Regional Nuclear Weapons Report | Mil-NAVO | ||
| RHB | Regiment Huzaren van Boreel | Mil-NL | KL | |
| R-hour | # | Mil-NAVO | In de vroege strategie van de NAVO (Massive Retalliation) het moment waarop kernwapens zouden worden ingezet (R = Retalliation) | |
| RHPA | Regiment Huzaren Prins Alexander | Mil-NL | KL | |
| RHVS | Regiment Huzaren van Sytzama | Mil-NL | KL | |
| RHWR | Radar Homing Warning Reciever | Mil-NAVO | ||
| RICH | Regiment Infanterie Chasse | Mil-NL | KL | |
| RIJWF | Regiment Infanterie Johan Willem Friso | Mil-NL | KL | |
| RIMVC | Regiment Infanterie Menno van Coehoorn | Mil-NL | KL | |
| RIOG | Regiment Infanterie Oranje-Gelderland | Mil-NL | KL | |
| RLD | Rijksluchtvaartdienst (Directoraat-Generaal) | Civiel | RWS | |
| RLJ | Regiment Limburgse Jagers | Mil-NL | KL | |
| RMC/GC | Regionaal Militair Commandant/Garnizoenscommandant | Mil-NL | ||
| RMG | Rijksmagazijn Geneesmiddelen | Mil-NL | ||
| RMS | Republik Maluku Selatan | Land | Politiek | Republiek der Zuid-Molukken |
| RNA | Royal Netherlands Army | Mil-NAVO | KL | |
| RNLAF | Royal Netherlands Airforce | Mil-NAVO | KLu | |
| ROC* | Royal Observer Corps | Mil-NAVO | ||
| ROC* | Rijopleidingscentrum | Mil-NL | ||
| RP* | Radar Position | Mil-NAVO | ||
| RP* | Release Point | Mil-NAVO | ||
| RP* | Reporting Post | Mil-NAVO | ||
| RPN | Radarpost Noord | Mil-NL | KLu | |
| RRR | Rapid Runway Repair | Mil-NAVO | KLu | Eenheid met de taak om beschadigingen aan start- en taxibanen snel te repareren. |
| RS | Regiment Stoottroepen | Mil-NL | ||
| RTS | Rij- en Tractieschool | Mil-NL | ||
| RTT | Ready To Task | Mil-NAVO | Bijvoorbeeld straaljager | |
| RVB | Rijksvastgoedbedrijf | Rijk | Beheer | |
| RVD | Regeringsvoorlichtingsdienst | Rijk | ||
| RVE | Resultaat Verantwoordelijke Eenheid | Mil-NL | KM | |
| RVH | Regiment Van Heutsz | Mil-NL | ||
| RVI | Rijksvervoersinspectie | Civiel | RWS | of Rijksverkeersinspectie |
| RVO/TNO | Rijksverdedigingsorganisatie/Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek | Mil-NL | ||
| RVS | Ruyter Van Steveninck | Mil-NL | (kazerne) | |
| RW | Rijkswerf | Mil-NL | KM | |
| RWS | Rijkswaterstaat (Directoraat-Generaal) | Civiel | RWS | |
| SA | Simple Alert | Mil-NAVO | ||
| SAC | Strategic Air Command | Mil-NAVO | ||
| SACEUR | Supreme Allied Commander Europe | Mil-NAVO | Supreme Allied Commander Europe, het hoogste NAVO-commando in Europa | |
| SACLANT | Supreme Allied Commander Atlantic | Mil-NAVO | ||
| SAGE | Semi Automatic Ground Environment | Mil-NAVO | ||
| SALT-x | Strategic Arms Limitation Talks | Land | Politiek | Overleg van 1972 tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten van Amerika met als doel het aantal strategische wapens en de kracht van het nucleaire arsenaal van beide supermachten niet verder te laten groeien. |
| SAM | Surface to Air Missile | Mil-NAVO | ||
| SAR* | Search and Rescue | Mil-NAVO | ||
| SAR* | Stofarme ruimte | Mil-NL | ||
| SAS | Special Ammunition Storage | Mil-NAVO | Special Ammunition Storage met nucleaire ladingen | |
| SATCOM | Satellite Communication System | Mil-NAVO | ||
| SBB | Staf Berichten Bureau | Mil-NL | Onderdeel sectie G1 belast met in- en uitgaanden post | |
| SCARS | Status Control Alerting and Reporting System | Mil-NAVO | Een computersysteem in gebruik ter ondersteuning van militaire operaties | |
| SCBRW | Sector Brandweer Commandant | Civiel | BB | |
| SCECP | Senior Civil Emergency Planning Committee | Mil-NAVO | ||
| SCME | Souschef MaterieelsExploitatie | Mil-NL | KM | |
| SCML | Studiecentrum voor Militaire Leiderschap | Mil-NL | ||
| SCMP | Souschef MaterieelsProjecten | Mil-NL | KM | |
| SCMV | Souschef MaterieelsVerwerving | Mil-NL | KM | |
| Scramble | # | Mil-NL | Oproep tot onmiddellijk opstijgen van een jachtvliegtuig klaar voor actie | |
| SCTA | Souschef Technische Afdeling | Mil-NL | KM | |
| SCV | Staf voor de Civiele Verdediging | Civiel | CV | Behandelen van aangelegenheden die voortkomen uit de op de minister van Binnenlandse Zaken rustende verantwoordelijkheid voor de coördinatie van het beleid met betrekking tot de Civiele Verdediging. |
| SEATO | Southeast Asia Treaty Organization | Land | Politiek | Veiligheidspact tussen het Westen en anticommunistische landen in Zuidoost-Azie |
| SEWACO-systeem | Sensor-, Wapen- en Commando & 'Control'-systeem | Mil-NL | KM | |
| SG* | Secretaris-Generaal | Rijk | Politiek | |
| SG* | Support Group | Mil-NAVO | ||
| SGN-Rates | Standing Group Nato Rates | Mil-NAVO | ||
| SGR | Signaal Grond Radar | Mil-NL | ||
| SHAPE | Supreme Headquarters Allied Powers Europe | Mil-NAVO | Supreme Headquarters Allied Powers Europe is het centrale strategische commandocentrum van de NAVO-strijdkrachten in Europa en het hoofdkwartier van SACEUR | |
| SHOC | Shape Operations Center | Mil-NAVO | ||
| SHORAD | Short Range Air Defence | Mil-NAVO | ||
| SIF | Zie IFF/SIF | Mil-NAVO | ||
| Simple Alert | # | Mil-NAVO | Een van de alarmfases voor de NAVO in de jaren 1960 | |
| SITREP | Situation Report | Mil-NAVO | ||
| SLAR | Side Looking Airborne Radar | Mil-NAVO | ||
| SLH | Sectie Luchtmachthistorie | Mil-NL | KLu | |
| SMID | School Militaire Inlichtingendienst | Mil-NL | ||
| SMT | Structuurschema Militaire Terreinen | Mil-NL | Beleidsnota, waarvan het ontwerp op 9 maart 1981 aan de Tweede Kamer werd verzonden en in 1985 als Planologische Kernbeslissing werd vastgesteld. | |
| SMV | State of Military Vigilance | Mil-NAVO | ||
| SO* | Special Order | Mil-NAVO | ||
| SO* | State Orange | Mil-NAVO | ||
| SO* | Senior Officer | Mil-NAVO | ||
| SOC | Sector Operations Centre | Mil-NAVO | Sector Operatiën Centrum/Sector Operations Centre, het operationele commandocentrum van Commando Luchtverdediging) | |
| SOC/CRC | Sector Operations Centre/Control and Reporting Centre | Mil-NAVO | ||
| SOD | Scheepvaartorganisatie Delta | Civiel | CV | |
| SOL | Standaard Onderhouds Lijst | Mil-NL | KM | |
| SOP | Standing Operating Procedure | Mil-NAVO | ||
| SOW | Statement Of Work Sqn Squadron Taceval Tactical Evaluation | Mil-NAVO | KLu | |
| SOXMIS | Sovet Exchange Mission | Mil-NAVO | Politiek | |
| SP* | Self Propelled | Mil-NAVO | ||
| SP* | Supply Point | Mil-NAVO | ||
| Spinnekop | # | Rijk | Civiel | Codenaam voor een serie automatische telefooncentrales voor verbindingen door het land in de Nachtwacht/Hazeleger combi |
| SQN | Squadron | Mil-NL | ||
| SRAM | Short Range Attack Missile | Mil-NAVO | ||
| SRO | School Reserve-Officieren | Mil-NL | ||
| SROA | School Reserve-Officieren Artillerie | Mil-NL | KL | |
| SROC | School Reserve-Officieren Cavalerie | Mil-NL | KL | |
| SROI | School Reserve-Officieren Infanterie | Mil-NL | KL | |
| SROKI | School Reserve-Officieren en Kader Infanterie | Mil-NL | ||
| SROV | School Reserve-Officieren Verbindingsdienst | Mil-NL | ||
| SS | Stae Scarlet | Mil-NAVO | ||
| SSG | Signal Support Group | Mil-NAVO | Ondersteunend personeel voor het instandhouden van de verbindingen | |
| SSM* | Surface to Surface Missile | Mil-NAVO | ||
| SSM* | Single Support Manager | Mil-NL | KM | |
| STANAG | Standardization Agreement NATO | Mil-NAVO | ||
| Standaard noodzetel | # | Rijk | # | Het pakket van eisen voor de bescherming van een hoeveelheid mensen. Dit bestond uit een standaard ontwerp die aangepast kon worden aan de eisen van de gebruiker. Er zijn twee standaard ontwerp ontstaan: Mierenhoop (geschikt voor 100 personen) en Hoenderhok (geschikt voor 60 personen). |
| START | Strategic Arms Reduction Talks | Land | Politiek | |
| STASMAT | Staatssecretaris Materieel | Mil-NL | ||
| STASPFRS | Staatssecretaris Personeel | Mil-NL | ||
| STOL | Short Take-Off and Landing | Mil-NAVO | ||
| Strategisch kernwapen | # | Mil-NL | zwaar nucleair wapen met grote vernietigingskracht voor strategische doelen ook op verre afstand | |
| SUPINTREP | Supplementary Intelligence Report | Mil-NAVO | ||
| SVC | Service | Mil-NAVO | ||
| SVK | Statisch Verbindingsstelsel Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| SW | Specifieke Werkplaatsen | Mil-NL | KM | |
| TACC | Tactical Air Control Center | Mil-NAVO | KLu | |
| TACEVAL | Tactical Evaluation | Mil-NAVO | ||
| TACON | Tactical Control | Mil-NAVO | ||
| TACP | Tactical Air Control Party | Mil-NAVO | KLu | |
| Tactisch kernwapen | # | Mil-NL | Licht nucleair wapen met lage explosieve kracht voor nabije militaire doelen op het gevechtsveld | |
| TAOM | Tactical Air Operations Module | Mil-NAVO | KLu | |
| TBF | Telebrief | Mil-NAVO | ||
| TBS | Toss Bombing System | Mil-NAVO | ||
| TCC | Telegraaf Concentratie Centrum | Combi | PTT | |
| TCL | Tentacle | Mil-NAVO | ||
| TD | Tactical Director | Mil-NAVO | ||
| TDCK | Wetenschappelijk en Technisch Documentatie en Informatiecentrum voor de Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| TDS | Tote Display System | Mil-NAVO | ||
| Terrier | # | Mil-NL | Eigen vliegtuig met onderscheppingstaak | |
| Terrier operations | # | Mil-NL | Onderschepping van vijandelijke vliegtuigen op lage hoogte met eigen vliegtuigen | |
| TFS | Tactical Fighter Squadron | Mil-NAVO | KLu | |
| TIALD | Thermal Imaging And Laser Designator | Mil-NAVO | ||
| TKART | Trompetterkorps der Artillerie | Mil-NL | ||
| TKCAV | Trompetterkorps der Cavalerie | Mil-NL | ||
| TMA | Terminal Control Area | Mil-NAVO | ||
| TNO | Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek | Civiel | Onderzoek | Instituut voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek |
| TNOFEL | Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek/Fysisch en Elektronisch Laboratorium | Civiel | ||
| TOC | Tactical Operations Center | Mil-NAVO | Terrier Operations Centre, filter- en commandocentrum voor het verwerken van meldingen over laagvliegende vliegtuigen en het in gang zetten van onderschepping van vijandelijke laagvliegers (vanaf 1958 hernoemd in LLOC) | |
| TOE | Table of Organisation and Equipment | Mil-NAVO | ||
| TOF | Technische Onderhoudsfunctie | Mil-NL | KM | |
| TOT* | Time On Target | Mil-NAVO | Time on target (art steun) | |
| TOT* | Time Over Target | Mil-NAVO | Time over target (luchtsteun) | |
| Tote | # | Mil-NL | Totalisator, groot scherm waarop alle relevante informatie over de vliegtuigen, de missies, beschikbaarheid en het weer werden geschreven of op bordjes opgehangen | |
| TOW | Tracked Optical Wire | Mil-NAVO | Antitankwapen | |
| TP | Traffic Post | Mil-NAVO | ||
| TPA | Track Production Area | Mil-NAVO | ||
| TPL | Task Priority List | Mil-NAVO | ||
| TPO | Track Production Officer | Mil-NAVO | ||
| TRA | Temporary Reserved Airspace | Mil-NAVO | ||
| Track | # | Mil-NL | Vluchtgegevens op een kaart | |
| TRC | Tape Relay Centrum | Mil-NL | ||
| TRIS | Nederlandse Troepenmacht In Suriname | Mil-NL | ||
| TRP | Traffic Regulation Post | Mil-NAVO | ||
| TSOC | Technisch-Specialisten Opleidingscentrum | Mil-NL | ||
| TTO | TussenTijds Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| TU | Turkey | Land | Politiek | |
| TUE | Technische Universiteit Eindhoven | Civiel | Onderzoek | |
| TW | Toegevoegde Waarde | Mil-NL | KM | |
| TWOATAF | Second Allied Tactical Air Force Central Europe | Mil-NAVO | KLu | |
| UFO | Unidentified Flying Object | Mil-NAVO | KLu | |
| UGD | Uiterste GereedheidsDatum | Mil-NL | KM | |
| UGO | Uren Gekoppeld/Gerelateerd aan Onderhoud | Mil-NL | KM | |
| UHF | Ultra High Frequency | Civiel | ||
| UKC | Uniforme Kostendrager Codering | Mil-NL | KM | |
| UN | United Nations | UN | Politiek | Opvolger van de Volkerenbond |
| UNHCR | United Nation High Commissioner for Refugees | UN | Politiek | Opvang en begeleiding van vluchtelingen en verstrekken van middelen |
| UNIFIL | United Interim Force In Libanon | UN | Politiek | |
| UNPF | United Nations Peace Force | UN | Politiek | |
| UNPROFOR | United Nations Protection Force | UN | Politiek | Is van na de Koude Oorlog, kan hier dus vervallen |
| UNRRA | United Nations Relief and Rehabilitation Administration | UN | Politiek | Verstrekken van middelen t.b.v. herstel en wederopbouw |
| UNTSO | United Nations Truce Supervision Organization | UN | Politiek | |
| USA | United States of America | Land | Politiek | |
| USAFE | United States Air Force Europe | Mil-NAVO | ||
| USAREUR | United States Army Europe | Mil-NAVO | ||
| USEUCOM | United States European Command | Mil-NAVO | ||
| USSR | Unie van Socialistische Sovjetrepublieken | Land | Politiek | |
| UTM-grid | Universal Transverse Mercator Grid | Mil-NAVO | ||
| V&O-schema | Vaar en Onderhoudsschema | Mil-NL | KM | |
| VATLS | Visual Airborne Target Locating System | Mil-NAVO | ||
| VCBRW | ?? Brandweer Commandant | Civiel | BB | |
| VEBKM | Verbeterd Econornisch Beheer voor de KM | Mil-NL | KM | |
| VERON | Vereniging Experimenteel Radio-Ondezoek Nederland | Civiel | PTT | |
| VHF | Very Hight Frequency | Civiel | Met very high frequency of VHF worden frequenties in het radiospectrum aangeduid tussen 30,0 en 299,9 MHz | |
| VHK | Vrouwen Hulp Korps | Mil-NL | ||
| VIBO | Volksgezondheid In Buitengewone Omstandigheden | Civiel | CV | |
| VK | Verenigd Koninkrijk | Land | Politiek | |
| VKK | Verteidigungskreiskommando | Mil-DE | één woord | |
| VLAM | Vlootaalmoezenier | Mil-NL | KM | |
| VLOP | Vlootpredikant | Mil-NL | KM | |
| VLS-Lwd | Vrijwillig Landstormkorps Luchtwachtdienst | Mil-NL | KLu | |
| VN | Verenigde Naties | Land | Politiek | |
| VNW | Vervoersnoodwet | Civiel | RWS | |
| VOC | Verbindingsdienstopleidingscentrum | Mil-NL | ||
| VOHD | Verbindings Officier Hersteldiensten | Civiel | BB | |
| VRZLI | Verificatie van de Rijkszee- en Luchtvaart Instrumenten | Mil-NL | KM | |
| VS | Verenigde Staten | Land | Politiek | |
| VTOL | Vertical Take-Off and Landing | Mil-NAVO | ||
| VVBK | Vredes- en Veiligheidsberaad Krijgsmacht | Mil-NL | ||
| VVDM | Vereniging voor Dienstplichtige Militairen | Mil-NL | ||
| VVKM | Verzameling van Verordeningen Koninklijke Marine | Mil-NL | KM | |
| VVO&C | Vaar-, vlieg-, Oefen- en CRS.-schema (horizon ≤ 1jaar) | Mil-NL | KM | |
| VW | Ministerie van Verkeer en Waterstaat | Civiel | RWS | |
| WARSCHAUPACT | Militair bondgenootschap van de Sovjet-Unie en haar communistische satalietlanden in Oost-Europa. | Land | Politiek | Bestond tussen 1955 en 1991. Tegenhanger van de westerse NAVO/NATO |
| WBBBG | Wet Bijzondere Bevoegdheden Burgerlijk Gezag | Civiel | ||
| WBK | Wehrbereichskommando | Mil-DE | één woord | |
| WCS | (Bureau) Wapen- en CommunicatieSystemen | Mil-NL | KM | |
| WD | Wapentechnische Dienst | Mil-NL | KM | |
| WE | War Establishment | Mil-NAVO | (Engelse organisatietabel voor oorlogstijd) | |
| WEPREP | Saceur Nuclear Weapons Report | Mil-NAVO | ||
| WEU | West Europese Unie | Mil-NAVO | Politiek | |
| WH | Wijkhoofd | Civiel | BB | |
| WINTEX-CIMEX | Winter Exercise and Civil-Military Exercise | Mil-NAVO | ||
| WK | Wet op de Krijgstucht | Mil-NL | ||
| WMS | Wet Militair Strafrecht | Mil-NL | ||
| WMT | Wet Militair Tuchtrecht | Mil-NL | ||
| WO | Werkorder | Mil-NL | KM | |
| WOC | Wing Operations Centre | Mil-NAVO | ||
| WORBAT | Wartime Order of Battle Report | Mil-NAVO | ||
| WP | Warschau Pact | Land | Politiek | |
| WTV | Wet op de telecommunicatievoorzieningen | Civiel | RWS | |
| WU | Westerse Unie | Land | Politiek | |
| WZC | Winterswijksche Zweefvliegclub | Civiel | ||
| ZHKH | Zelf Hulp Kameraden Hulp | Mil-NL | ||
| ZULU ALERT | Zulu Alert Scramble/ Zulu Alert take off | Mil-NAVO | Zie ook QRA | |
| ZULU-time | Greenwich Mean Time | Mil-NAVO | Greenwich Mean Time (A Time minus 1 hour) |
.