vestingbouwkundig stelsel

Zoeken in terminologie

in bepaalde periodes toegepaste en/of aan ontwerpers ervan toegeschreven vaste principes en regels voor de inrichting van vestingen, met het doel zo goed mogelijk bescherming te bieden tegen het vuur van een vijand en de gunstigst mogelijke beschermende opstelling te bieden voor de eigen wapens en personeel

Opmerking. Tot de hier te lande meest bekende stelsels behoren:
gebastioneerde stelsels (Oud- en Nieuw Italiaans, Oud- en Nieuw Nederlands; Franse stelsels volgens Vauban e.a.)
getenailleerde stelsels (o.a. Cormontaigne)
polygonale stelsels (o.a. Brialmont); zie verder bij vestingfront

Schematische weergave van vestingfronten in enkele vestingbouwkundige stelsels:

oud_italiaans_stelsel
Oud-Italiaans stelsel: 1. courtine; 2. (droge) gracht; 3. glacis; 4.bastion; 5. oreillon; 6. kat; 7. ravelijn; 8. flankerend vuur
oud_nederlands_stelsel
Oud-Nederlands stelsel: 1. courtine; 2. (natte) gracht; 3. glacis; 4. bastion; 5. ravelijn; 6. onderwal; 7. halve maan; 8. gedekte weg
frans_stelsel
Frans stelsel  (Vauban’s 2e methode): 1. courtine; 2. gracht; 3. glacis; 4. gedetacheerd bastion; 5. ravelijn; 6. tenaille; 7. klein torenvormig bastion; 8. gedekte weg; 9. inspringende wapenplaats
nieuw_nederlands_stelsel
Nieuwe-Nederlands stelsel: 1. courtine; 2. (natte) gracht; 3. glacis; 4. bastion; 5. ravelijn; 6. frontaal vuur
getenailleerd_stelsel
Getenailleerd stelsel: 1. omwalling van tenaille-vormige vestingfronten; 2. doorlopende couvre-face; 3. inspringende wapenplaats
polygonaal_stelsel
Polygonaal stelsel: 1. contregarde/couvre-face; 2. caponnière